تمام اصطلاحات انیمه ای که باید بدانید

نسل جدید که به تازگی در فضای مجازی فعالیتی بی‌سابقه را آغاز کرده و در دنیا به نسل زد یا جن زی شناخته می‌شود، علاقه زیادی به انیمه‌ها دارد و در بسیاری از پلتفرم‌های آنلاین به زبان انیمه‌ای صحبت می‌کند؛ در این راستا در این مطلب از تماشاخونه تصمیم گرفتیم تا تمام اصطلاحات انیمه ای که باید بدانید را به شما معرفی کنیم؛ اصطلاحاتی که گرچه بیشتر توسط متولدین دهه هشتاد به بعد در ایران استفاده می‌شوند، اما هر علاقه‌مندی به انیمه‌های ژاپنی باید تا حدی با آن‌ها آشنا باشد. اگر از انیمه زیاد سر در نمی‌آورید، پیشنهاد ما به شما در ابتدا خواندن مطلب فرق انیمه و انیمیشن چیست از تماشاخونه است.

اصطلاح انیمه ای اوتاکو (Otaku)

اولین مورد از فهرست اصطلاحات انیمه ای که باید بدانید، اوتاکوست. اوتاکو به فردی گفته می‌شود که به چیزی علاقه زیادی دارد؛ آن چیز می‌تواند فیلم، سریال، کتاب، بازیگر یا حتی یک شی باشد. استفاده از این اصطلاح در بین طرفداران انیمه ها آنقدر رایج است که گاهی به افرادی که به انیمه علاقه زیادی دارند، اوتاکو گفته می‌شود. این طرفداران یکدیگر را «اوتاکو» خطاب می‌کنند و غالبا از کلماتی که در ادامه از آن‌ها نام می‌بریم استفاده می‌کنند.

مانگا، مانهوا و منهوا 

اگر می‌خواهید یک اوتاکوی واقعی باشید، باید با این چهار کلمه هم آشنا باشید؛

مانگا (Manga) کتاب های مصور سیاه و سفید ژاپنی هستند که معمولا انیمه‌ها را با توجه به آن‌ها می‌سازند. کلمه مانگا در زبان ژاپنی به معنی تصاویر طنز آمیز است و در ژاپن این سبک داستان گویی دارای پیشینه تاریخی و فرهنگی است. در ژاپن به دلیل طرفداری و فروش زیاد مانگاها، به خاطر صرفه‌جویی در زمان و کاهش هزینه‌های چاپ اغلب مانگاها به صورت سیاه و سفید به چاپ می‌رسند و در مجلات مشهوری مثل «شونن جامپ» (Weekly Shonen Jump) به صورت هفتگی و سریالی منتشر می‌شوند. مانگاها مثل کمیک بوک های غربی از چپ به راست خوانده می‌شوند.

مانهوا(Manhuwa) هم در واقع شبیه به مانگاست با این تفاوت که رنگی است و ممکن است خاستگاه آن یکی از دو کشور ژاپن یا کره باشند. حال اگر خاستگاه مانگا کشور چین باشد به آن مِنهوا(Menhwa) گفته می‌شود. 

مانگاکا و دوجینشی

کلمه مانگاکا (Mangaka) به سازنده مانگا، مانهوا و منهوا گفته می‌شود که هم داستان را می‌نویسند و هم تصویرسازی آن را انجام می‌دهند. اگر فردی بتواند داستانی که خودش نوشته را به زیبایی تصویرسازی کند، او یک مانگاکاست. در مقابل مانگاکا که یک فرد حرفه‌ای است، اگر افراد معمولی و طرفداران مانگا بخواهند دست به قلم شوند و محصول خود را نوشته، تصویرسازی کرده و به چاپ برسانند، به محصولشان دوجینشی (Doujinshi) گفته می‌شود.

دوجینشی ها در رویدادهای مختلفی در زمینه مانگا مثل Comiket می‌توانند ارائه و حتی فروخته شوند. برخی از دوجینشی‌ها دارای محتوای بزرگسالانه هستند. علاوه بر این، دوجینشی‌های کوتاهی نیز وجود دارند که مانگاکاهای بزرگ آن ها را نوشته‌اند. 

 اصطلاح انیمه ای شونن (Shonen) و شوجو (Shojo) 

کلمه شونن در زبان ژاپنی به معنی پسر نوجوان است و اصطلاح انیمه ای شونن به سبکی از مانگا و انیمه‌ نسبت داده می‌شود که مخاطب آن معمولاً پسران گروه سنی ۸ تا ۱۸ سال‌اند. در شونن‌ها شخصیت‌های اصلی انیمه از قهرمان‌ها گرفته تا ضدقهرمان‌ها همگی پسران نوجوان‌اند. از نمونه‌های مشهور شونن ها می‌توان به انیمه حمله به تایتان و دفترچه مرگ اشاره کرد.

در مقابل انیمه های شونن، انیمه های شوجو قرار می‌گیرند؛ شوجو در زبان ژاپنی به معنای دختر نوجوان است و اصطلاح انیمه ای شوجو به سبکی از مانگا و انیمه‌ نسبت داده می‌شود که مخاطب آن معمولاً دختران گروه سنی ۱۰ تا ۱۸ سال‌اند.

در شوجوها شخصیت‌های اصلی انیمه از قهرمان‌ها گرفته تا ضدقهرمان‌ها همگی دختران نوجوان‌اند. داستان این انیمه ها بیشتر با تمرکز بر روابط عاشقانه و احساسی روایت می‌شوند و کمتر از صحنه‌های اکشن و خشونت‌بار در آن‌ها استفاده می‌شود. از نمونه‌های مشهور شوجوها می‌توان به شوالیه خون‌آشام و سبد میوه‌ها اشاره کرد.

ساخت لایو اکشن از انیمه ها

از آنجایی که ساخت لایو اکشن از مانگاها و انیمه ها در ژاپن بسیار رایج و پرطرفدار است، بعد از معرفی اصطلاحات انیمه ای شونن و شوجو، بد نیست تا به تعریف لایو اکشن هم بپردازیم؛ لایو اکشن اگرچه یک اصطلاح انیمه ای نیست، اما از آن جا که لایو اکشن های زیادی به تازگی از انیمه ها ساخته شده است، خوب است تا با معنای ان آشنا شویم.

کلمه لایو اکشن به معنی حرکت زنده، نوعی فیلمسازی یا فیلم‌برداری است که به جای پویانمایی از تصویربرداری واقعی استفاده می‌کند و آن را با پویانمایی ترکیب می‌کنند. لایو اکشن برای تعریف نوعی فیلم، بازی ویدئویی یا رسانه بصری مشابه هم استفاده می‌شود و طبق تعریف دیکشنری انگلیسی کمبریج، «شامل انسان‌های واقعی یا حیوانات است، نه مدل‌ها یا تصاویر کشیده یا تولید شده توسط کامپیوتر».

از بهترین لایو اکشن های اخیر می‌توان به سریال لایو اکشن وان پیس، محصول ۲۰۲۴ نتفلیکس اشاره کرد که با انتشار فصل اول خود، با استقبال بسیار خوب مخاطبان رو به رو شده است. 

رایگان در تماشاخونه ببینید

فیلم وان پیس

انواع انیمه 

انیمه ها بر اساس ژانر و گروه سنی مخاطبانشان انواع مختلفی دارند؛ از انیمه های فیلر گرفته تا انیمه های یائویی و یوری هر کدام سبک و بیننده خاص خود را دارند، که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. البته پیش از آن باید بدانیم که به دختران طرفدار ژانر یائویی «فوجوشی» و به پسران  طرفدار ژانر یائویی «فودانشی» می‌گویند. همچنین به دختران طرفدار ژانر یوری «هیمه جوشی» و به پسران  طرفدار ژانر یوری «همیه دانشی» می‌گویند. 

انیمه فیلر

انیمه فیلر (Filler) همان طور که از نامش پیداست انیمه ای است که برای پرکردن جای خالی استفاده می‌شود. برای مثال انیمه های بلند و سریالی که بر اساس مانگاهای معروف ساخته می‌شوند، گاهی در پروسه ساخت مجبور به استفاده از اپیزودهایی می‌شوند که صرفا برای پرکردن است؛ چرا که ممکن است هنوز سری جدید از مانگا آن منتشر نشده باشد، تا بتوانند به ساخت قسمت‌های انیمه بر اساس آن بپردازند. این انیمه های فیلر تاثیری بر روند اصلی داستان ندارند و معمولا موضوعی فرعی را پیش می‌برند. اپیزودهای انیمه فیلر باعث طولانی شدن انیمه های سریالی می‌شوند.

انیمه هنتای، ایچی و او وی ای

انیمه های هنتای به آن دسته از انیمه‌ها گفته می‌شوند که دارای محتوای مناسب برای بزرگسالان‌اند. این انیمه ها می‌توانند در ژانر اکشن، فانتزی یا ماجراجویانه باشند. انیمه دیگری که باید با آن آشنا شوید، انیمه ایچی است؛ ایچی به انیمه هایی گفته می‌شود که محتوای آن را طنز مناسب برای بزرگسالان تشکیل می‌دهد و غالبا با انیمه های مناسب برای کودکان و نوجوانان متفاوت است.

تفاوت انیمه های ایچی با انیمه های هنتای در زبان طنزی است که انیمه های ایچی دارند. در انتها باید به او وی ای ها اشاره کنیم؛ او وی ای (OVA) به قسمت های خاصی از انیمه ها اشاره دارد که برای شبکه نمایش خانگی ساخته می‌شوند و با قسمت هایی از انیمه ها که برای تلویزیون ساخته می‌شوند متفاوت است. او وی ای ها معمولا از یک قسمت معمولی انیمه کوتاه ترند.

 اصطلاح انیمه ای وایفو (Waifu) و هازبندو (Husbando)

همان طور که از آوای این دو کلمه پیداست، وایفو و هازبندو از دو کلمه وایف و هازبند در زبان انگلیسی به معنای زن و شوهر گرفته شده‌اند که در زبان ژاپنی با تلفظ  وایفو و هازبندو به همین معنا استفاده می‌شوند. اما در دنیای انیمه و در زبان رایج به بین علاقه‌مندان به انیمه یا اوتاکوها، وایفو به شخصیت‌های دختر انیمه ای نسبت داده می‌شود که مخاطب دوست دارد همسری شبیه به آن داشته باشد. در واقع اگر شخصیت انیمه ای مورد علاقه شما یک دختر باشد، می‌تواند از نظر شما یک وایفو محسوب شود. 

نقطه مقابل وایفو هازبندو است. این اصطلاح بیشتر بین دختران علاقه‌مند به انیمه رایج است و به شخصیت انیمه ای پسری نسبت داده می‌شود که تمام ویژگی‌های لازم برای یک همسر ایده‌ال را دارا باشد. در واقع اگر شما از یک شخصیت انیمه ای پسر در انیمه خوشتان آمده باشد، او می‌تواند برای شما یک هازبندو باشد.

پسوندها و پیشوندهای انیمه ای

زبان ژاپنی هم مانند همه زبان‌ها از پسوندها و پیشوندها در خطاب نام‌ها استفاده می‌کند. اگر انیمه زیاد تماشا کرده باشید، حتما نام چندتا از این پسوندها و پیشوندها به گوشتان خورده است؛ پس اگر می‌خواهید انیمه ها را به زبان اصلی شان تماشا کنید و بفهمید، بهتر است تا با این کلمات آشنا شوید.

کلمه سان (San) بعد از اسم افراد قرار می‌گیرد و برای ادای احترام بیشتر استفاده می‌شود. (چیزی شبیه به کلمه «جان» در زبان فارسی) پسوند دونو (Dono) در مواردی که نیازی به احترام گذاشتن احساس نمی‌شود، کاربرد دارد و می‌توان از دونو به جای سان استفاده کرد.

سان برای موارد احترام گذاری رسمی بیشتر کاربرد دارد. برعکس دونو کلمه ساما(Sama) پسوندی است که حد اعلای احترام را نشان می‌دهد و معادل آن در زبان فارسی می‌تواند «سرورم» یا «علیاحضرت» باشد و در انیمه ها هم برای خطاب به افراد بالارتبه‌ای مثل پادشاه و وزرا استفاده می‌شود.

کلمه چان (Chan) هم یک پسوند دیگر است که بعد از اسم کوچک افراد و بیشتر بعد از اسامی دختران استفاده می‌شود و به نشانه ابراز صمیمیت بیان می‌شود. برای پسران بیشتر از کلمه کُن (Kon) استفاده می‌شود؛ پسوندی که بعد از اسامی مذکر می‌آید و در خطاب پسرانی استفاده می‌شود که رابطه فرد با او صمیمی‌تر از دیگران است. 

کامی ساما و چند کلمه دیگر

اصطلاحاتی که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم، بیشتر اصطلاحات انیمه ای هستند که بین اوتاکوها رایج است، اما به هنگام تماشای انیمه هم ممکن است به کارتان بیایند. 

کامی ساما(Kami sama) به معنای قدرت برتر یا خداست و شینیگامی(Shinigami) هم خدای مرگ است؛ چیزی شبیه به فرشته مرگی که ما آن را به نام عزرائیل می‌شناسیم. کلمه سوگوی (Sugoi) معادل با کلمه وای (Wow) انگلیسی است که معنای محشر یا عالی دارد. 

اصطلاح انیمه ای باکا (Baka) به معنی دیوانه یا احمق است. کلمه بیشه (Bishie) مخفف کلمه ژاپنی «bishonen» است و به پسران زیبا نسبت داده می‌شود. کلمه گِنکی (Genki) کلمه‌ای است که به افراد پر انرژی و فعال گفته می‌شود. کلمه کاوایی(Kawaii) به معنی ناز و دوست‌داشتنی است و یکی از مترادف های آن چیبی(Chibi) به معنی بامزه و کوچولو است. البته چیبی به معنای کوتاه یا کوچک هم استفاده می‌شود. کلمه چیبی در انیمه ها آنجا کاربرد دارد که از انیمه های معروف یک نسخه «چیبی» می‌سازند که در آن شخصیت ها کوچک‌تر و دوست داشتنی‌تر به تصویر می‌آیند. معمولا نسخه چیبی انیمه ها داستان‌های طنز و اغراق‌آمیزی دارند. 

اصطلاحات انیمه ای که برای اشخاص استفاده می‌شوند

کلمه سنسِی یا سنسه (Sensei) به استاد، پزشک یا معلم نسبت داده می‌شود و در مورد افرادی استفاده می‌شود که اساسا چیزی به ما یاد می‌دهند. کلمه سنپای (Senpai) برای خطاب افراد باتجربه استفاده می‌شود، گاهی این فرد در محل کار رتبه بالاتری دارد و گاهی در مدرسه، مثل سال بالایی‌های در مدرسه ها. در مقابل کلمه کوهای (Kohai) برعکس سنپای است و به سال پایینی‌ها یا مراتب پایین‌تر گفته می‌شود. کلمه دیگر انیمه ای لولی (Loli) است؛ لولی معمولا به زنان بسیار جوان و بی‌گناه در انیمه ها گفته می‌شود. البته در انیمه ها دیده شده است که در بعضی موارد لولی ها خیلی هم جوان نیستند ولی از دیگران جوان‌ترند.

کلمه تسوندره (Tsundere) تسوندره یا سوندره به شخصیتی گفته می‌شود که در ابتدا سرد، خشک و بی‌ادب به نظر می‌رسد، اما در نهایت مشخص می‌شود که فردی دلسوز و حمایت‌گر است. کلمه یاندره (Yandere) یاندره به کاراکتری گفته می‌شود است که در ظاهر طناز و بذله گوست، اما در باطن بسیار خشن و بی‌رحم است. بیشتر شخصیت‌های منفی انیمه از نوع شخصیت یاندره‌اند. واژه کودره (Kuudere) در مورد کاراکتری بسیار خونسرد استفاده می‌شود که اغلب حالتی بی‌احساس و مرده‌وار به خود می‌گیرد.

سندرم سال دوم راهنمایی و چند اصطلاح انیمه ای عجیب!

کلمه چونی (Chuuni) که مخفف کلمه «chuunibyou»  است، اصطلاحی تحقیرآمیز در دنیای واقعی است که به نوجوانان ژاپنی که سعی می‌کنند، مانند شخصیت‌های خیالی انیمه ها رفتاری خشمگین یا وحشتناک داشته باشند، گفته می‌شود و هدف نشان دادن رفتار خجالت‌آور آن‌ها به خودشان است. 

کلمه شیپ (ship) که به نظر می‌آید از انگلیسی آمده باشد، زمانی استفاده می‌شود که دو شخصیت انیمه ای با هم ارتباط نزدیکی برقرار می‌کنند و در اصطلاح می‌گویند که این دونفر با یکدیگر شیپ کرده‌اند. کلمه بعدی هم که واژه‌ای انگلیسی است، کلمه ریواچ (Rewatch) است که در انگلیسی به معنای تماشا مجدد یک فیلم یا سریال است که در گذشته دیده‌ایم، در دنیای انیمه هم همین معنا را می‌دهد و اوتاکوها ممکن است بارها و بارها یک انیمه را ریواچ کنند.

اصطلاحات انیمه ای روزمره

اگر رویای این را دارید که مانند یک اوتاکوی واقعی بتوانید در صحبت روزمره خود از اصطلاحات انیمه ای استفاده کنید، خواندن بخش زیر را از دست ندهید. اولین کلمه روزمره در زبان ژاپنی و در میان اصطلاحات انیمه ای کلمه کونیچیوا ست که به معنی سلام است؛ همچنین از کلمات کونبانوا و یو هم برای سلام استفاده می‌شود. در مقابل کلمه کونیچیوا، کلمه سایونارا را داریم که به معنای خدانگهدار یا خداحافظ است. 

کلمه واتاشی به معنای «من» است و کلمه اناتاوا به معنای «تو» ست. همچنین برای احوالپرسی می‌توانید از کلمه دایجوبو به معنای «خوبی؟» استفاده کنید و در جواب هم بگویید اریگاتو! یعنی ممنون. برای پرسیدن ساده، مثلا برای گفتن «چی؟» می‌توانید از کلمات ​​​​نانی یا ناندا استفاده کنید و اگر هم خواستید از کسی خواهش کنید، می‌توانید از کلمه اونگای به معنی «لطفا» بهره ببرید. 

در فرهنگ ژاپن پیش از غذا خوردن عبارت «ایتادا کیماس» برای شکرگزاری استفاده می‌شود. کلمه «گامی» هم به معنای «خدا» است. عبارت «دو ایته ماشته» به معنای «خواهش می‌کنم» کاربرد دارد. 

برای خطاب اعضای خانواده هم نیاز به دانستن کلمات مادر و پدر و … خواهید داشت؛ کلمه ​​​​​«اوکا سان» به معنای مادر است که پسوند «سان» برای ادای احترام است. به همین ترتیب کلمه «اوتو سان» نیز به معنای پدر است که پسوند احترام دارد. در زبان ژاپنی هم مانند زبان انگلیسی به عمه و خاله یک کلمه را نسبت می‌دهند و می‌گویند «اوبا سان»، همین طور برای عمو و دایی هم از کلمه «اوجی سان» استفاده می‌کنند.

در داخل خانواده برای خطاب به بچه‌ها می‌گویند «مینا سان » یا «مینا» که به معنی بچه ها یا همگی است. فرزندان هم در داخل خانواده برای خطاب یکدیگر کلمات به خصوصی دارند؛ برای مثال «اونی سان یا اونی چان» مترادفش در زبان فارسی چیزی شبیه  به «داداشی» است. «اونه چان» یعنی خواهر یا به طور دقیق‌تر «آبجی» که به خواهر بزرگتر نسبت داده می‌شود. کلمه «ایمیتو چان» هم برای خطاب به خوهر کوچکتر یا آبجی کوچک استفاده می‌شود.

کلام آخر

تا اینجا باهم تمام اصطلاحات انیمه ای که باید بدانید را مرور کردیم، اما اگر انیمه زیاد دیده باشید، می‌دانید که اصطلاحات انیمه‌ای خیلی بیشتر از این حرف‌ها هستند. برایمان در بخش نظرات بنویسید جای کدام اصطلاح انیمه ای مشهور که اگر ندانیم ممکن است در صحبت با اوتاکوها به مشکل بر بخوریم، در این مطلب از تماشاخونه خالی بود؟