توسط : در میان آثار ادبی ایران، رمان سووشون نوشته‌ی سیمین دانشور جایگاهی ویژه و ماندگار دارد. این اثر که با نثری روان و داستانی عمیق، روایتی از عشق، مقاومت و فداکاری در بستر تاریخ معاصر ایران ارائه می‌دهد، نه تنها در ادبیات بلکه در قلب خوانندگان نیز نفوذ کرده است.
اقتباس سینمایی و نمایشی از این رمان پیش‌تر نیز مورد توجه قرار گرفته بود، اما اکنون با سریال سووشون به کارگردانی نرگس آبیار، این شاهکار ادبی در قالبی تازه به مخاطبان عرضه می‌شود. این سریال که با سرمایه‌گذاری پلتفرم نماوا تولید شده، با بهره‌گیری از بازیگران محبوب سینما رد دنیای سریال و داستانی پر کشش، نوید یک تجربه تماشایی را می‌دهد.
در این مقاله از تماشاخونه، ضمن معرفی سریال سووشون، به بررسی خلاصه داستان، ریشه‌های ادبی آن در رمان دانشور، عوامل و بازیگران، زمان پخش و اهمیت این اثر در صحنه فرهنگی امروز ایران خواهیم پرداخت. اگر به دنبال یک سریال تاریخی، عاشقانه و پرمعنا هستید، این مقاله شما را به تماشای سووشون ترغیب خواهد کرد.
فهرست مطالب
خلاصه داستان سریال سووشون
سریال سووشون داستانی تاریخی-اجتماعی است که در بستر شیراز دهه ۱۳۲۰ شمسی، همزمان با اشغال ایران توسط نیروهای متفقین در جنگ جهانی دوم، روایت می‌شود. این اثر، زندگی خانواده‌ای از طبقه متوسط را به تصویر می‌کشد که درگیر تحولات سیاسی و اجتماعی زمانه‌ی خود هستند.
داستان از زاویه‌ی دید زری، با بازی بهنوش طباطبایی، زنی متأهل و مادری دلسوز، روایت می‌شود که تلاش می‌کند در میان آشوب‌های سیاسی و قحطی ناشی از حضور اشغالگران، کانون خانواده‌اش را حفظ کند. زری با بازی بهنوش طباطبایی، شخصیتی محافظه‌کار اما در عین حال عمیق است که به تدریج با چالش‌های هویتی و خانوادگی روبه‌رو می‌شود.
همسر زری، یوسف، با بازی میلاد کی‌مرام، زمین‌داری روشنفکر و میهن‌پرست است که در برابر فشارهای حاکم وابسته به نیروهای بیگانه برای فروش آذوقه‌ی مردم به ارتش اشغالگر مقاومت می‌کند. این تصمیم، او را در مسیری پرخطر قرار می‌دهد و زندگی آرام خانواده را به طوفانی از تراژدی و مبارزه تبدیل می‌کند.
داستان سریال، علاوه بر روایت عاشقانه‌ی زری و یوسف، به موضوعات عمیق‌تری چون ظلم‌ستیزی، نقش زنان در جامعه و تأثیرات استعمار بر زندگی روزمره‌ی مردم می‌پردازد. همراهی شخصیت‌های فرعی مانند عمه خانم با بازی فرشته صدرعرفایی و فرزندان زری، به غنای احساسی داستان می‌افزاید. این سریال با ترکیب درام عاشقانه، تاریخی و سیاسی، مخاطب را به سفری در دل تاریخ و فرهنگ ایران دعوت می‌کند.
درباره‌ی رمان سووشون و سیمین دانشور
رمان سووشون، نوشته‌ی سیمین دانشور، که در سال ۱۳۴۸ منتشر شد، به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار ادبیات معاصر ایران شناخته می‌شود. این رمان، اولین اثر بلند داستانی نوشته‌شده توسط یک نویسنده‌ی زن ایرانی است و تا سال ۱۳۹۳ به چاپ نوزدهم رسید، در حالی که تاکنون بیش از پانصد هزار نسخه از آن به فروش رفته است. داستان سووشون در شیراز و در سال‌های پایانی جنگ جهانی دوم رخ می‌دهد و با نثری ساده و روان، فضای اجتماعی و سیاسی ایران در دهه‌ی ۱۳۲۰ را به تصویر می‌کشد.
نام سووشون از مراسم سوگواری کهن ایرانی برای شخصیت سیاوش، قهرمان اسطوره‌ای شاهنامه، گرفته شده است که نمادی از مظلومیت و شهادت است. این نام‌گذاری به سرنوشت یکی از شخصیت‌های اصلی رمان اشاره دارد که همانند سیاوش، مظلومانه قربانی می‌شود.
سیمین دانشور در این رمان، با بهره‌گیری از زاویه‌ی دید دانای کل محدود به ذهن زری، خواننده را به درون زندگی روزمره‌ی یک خانواده‌ی ایرانی می‌برد و همزمان، تصویری کلان از جامعه‌ی تحت استعمار ارائه می‌دهد. رمان نه تنها به مسائل سیاسی مانند اشغال ایران و کودتای ۲۸ مرداد (که به طور غیرمستقیم در داستان انعکاس یافته) می‌پردازد، بلکه به موضوعات اجتماعی چون نقش زنان، اختلاف طبقاتی و فرهنگ بومی شیراز نیز توجه ویژه‌ای دارد. استفاده از واژگان و اصطلاحات شیرازی، به داستان رنگ و بویی محلی بخشیده و آن را به اثری اصیل و قابل لمس تبدیل کرده است.
سووشون به ۱۷ زبان از جمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، ژاپنی و چینی ترجمه شده و در سطح جهانی نیز مورد تحسین قرار گرفته است. این رمان، به دلیل ساختار دو لایه‌ی روایی و تمثیلی، هم به عنوان اثری واقع‌گرا و هم نمادین شناخته می‌شود. به گفته حسین سناپور، منتقد ادبی، شخصیت‌های سووشون واقعی و دست‌یافتنی‌اند و دانشور در خلق فضایی متعادل، از سیاه‌نمایی یا خوش‌خیالی پرهیز کرده است. این ویژگی‌ها، رمان را به منبعی غنی برای اقتباس‌هایی مانند سریال نرگس آبیار تبدیل کرده است.
عوامل و بازیگران سریال سووشون
سریال سووشون به کارگردانی نرگس آبیار، یکی از برجسته‌ترین کارگردانان سینمای ایران، ساخته شده است. آبیار که پیش‌تر با فیلم‌هایی چون «شیار ۱۴۳»، «شبی که ماه کامل شد» و «ابلق» توانایی خود را در روایت داستان‌های عمیق و تاثیرگذار نشان داده، در اولین تجربه‌ی خود در شبکه‌ی نمایش خانگی، پروژه‌ای جسورانه را به عهده گرفته است. فیلمنامه‌ی سریال، اقتباسی از رمان سیمین دانشور، توسط خود آبیار و با همکاری تیمی از نویسندگان نگارش شده و تهیه‌کنندگی آن را محمدحسین قاسمی بر عهده دارد.
تیم بازیگری سریال، مجموعه‌ای از ستارگان مطرح سینمای ایران را در خود جای داده است. بهنوش طباطبایی در نقش زری، با بازی احساسی و قدرتمند خود، محوریت داستان را به دوش می‌کشد. میلاد کی‌مرام در نقش یوسف، شخصیتی میهن‌پرست و آرمان‌گرا را به تصویر می‌کشد که قلب داستان را تشکیل می‌دهد. دیگر بازیگران کلیدی شامل هوتن شکیبا، سام درخشانی، ترلان پروانه، فرشته صدرعرفایی، مجید صالحی، مهران احمدی، آزاده صمدی و بابک کریمی هستند که هر یک با سابقه‌ی درخشان خود، به غنای این اثر افزوده‌اند.
طراحی صحنه و لباس سریال، با توجه به فیلم‌برداری در شیراز و تأکید آبیار بر بازسازی اتمسفر دهه‌ی ۱۳۲۰ از نقاط قوت آن به شمار می‌رود. داریوش پیرو و وحید جعفری، طراحان صحنه، در خلق فضایی اصیل و باورپذیر نقش مهمی داشته‌اند. موسیقی متن و فیلم‌برداری نیز، با توجه به استانداردهای بالای آثار پیشین آبیار، انتظار می‌رود که به جذابیت بصری و احساسی سریال بیفزاید.
سریال سووشون در چه تاریخی پخش می‌شود؟
سریال سووشون از پروژه‌های مورد انتظار شبکه‌ی نمایش خانگی است که با سرمایه‌گذاری پلتفرم نماوا تولید شده است. فیلم‌برداری این سریال از خرداد ۱۴۰۱ در باغ عفیف‌آباد شیراز آغاز شد و با وجود چالش‌های اقتصادی و تولیدی، تا پاییز ۱۴۰۲ ادامه یافت. طبق آخرین اخبار، سریال در ۲۴ قسمت آماده پخش شده و انتظار می‌رود در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۴ از پلتفرم نماوا منتشر شود. هرچند تاریخ دقیق پخش هنوز اعلام نشده، انتشار تیزرهای سریال و اظهارات عوامل، حکایت از نزدیک بودن زمان پخش دارد.
این سریال، با توجه به موضوع تاریخی و اجتماعی خود، احتمالاً به صورت هفتگی پخش خواهد شد تا مخاطبان فرصت همراهی با داستان پرپیچ و خم آن را داشته باشند. پلتفرم نماوا، که پیش‌تر میزبان سریال‌های موفقی بوده، بستری مناسب برای دسترسی آسان مخاطبان به این اثر فراهم خواهد کرد. علاقه‌مندان می‌توانند با دنبال کردن اخبار رسمی نماوا، از زمان دقیق پخش و نحوه تماشای سریال مطلع شوند.
کلام آخر
سریال سووشون نه تنها یک اقتباس سینمایی از یک شاهکار ادبی است، بلکه روایتی بصری از تاریخ، فرهنگ و مقاومت مردم ایران در یکی از دشوارترین دوره‌های تاریخی این سرزمین. این اثر، با کارگردانی هنرمندانه‌ی نرگس آبیار، بازیگری درخشان ستارگان سینمای ایران و داستانی که قلب و ذهن مخاطب را درگیر می‌کند، فراتر از یک سریال معمولی است. سووشون دعوتی است به تأمل در هویت، عشق و فداکاری، در حالی که زیبایی‌های بصری شیراز و عمق احساسی داستان، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی را رقم خواهد زد.
اگر به تاریخ ایران، داستان‌های عاشقانه‌ی پرماجرا یا روایت‌هایی درباره‌ی نقش زنان در جامعه علاقه‌مند هستید، سووشون سریالی است که نباید از دست بدهید. منتظر پخش این اثر باشید و خود را برای سفری به دل تاریخ و احساسات آماده کنید. آیا آماده‌اید که همراه زری و یوسف، در سوگ سیاوش بنشینید و داستان سووشون را از نو کشف کنید؟
