فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم که محصول سال ۱۳۹۹ است، قرار بود در جشنواره فجر سال ۱۴۰۰ به نمایش دربیاید، اما به دلیل نگرفتن پروانه نمایش از شرکت در این دوره از رقابتها بازماند؛ حالا بناست علت مرگ نامعلوم، بعد از نزدیک به ۴ سال دوری از پرده سینما از چهارشنبه ۵ دی در سینماهای کشور اکران شود. این فیلم سینمایی ۱۰۴ دقیقهای یکی از پرافتخارترین فیلمهای سینمایی ایرانی در چندسال اخیر است که توانسته جوایز بینالمللی زیادی را از آن خود کند.
این فیلم نخستین اکران بینالمللی خود را در جشنواره بینالمللی فیلم شانگهای در سال ۲۰۲۳ تجربه کرد و توانست بعد از چهار نامزدی در رشتههای بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلمبرداری، در نهایت جایزه بهترین فیلمبرداری را از آن خود کند.
علت مرگ نامعلوم به کارگردانی و نویسندگی علی زرنگار و تهیهکنندگی مجید برزگر است که بازیگران اصلی آن بانیپال شومون، علیرضا ثانیفر و ندا جبرائیلی هستند. پخش داخلی فیلم علت مرگ نامعلوم را خانه فیلم به مدیریت سعید خانی برعهده دارد و پخش بینالمللی آن را رفت فیلمز (Raft Films) بر عهده خواهد گرفت. این فیلم به سرگروهی سینما هویزه مشهد از ۵ دی ماه ۱۴۰۳ به اکران سراسری در ایران درخواهد آمد.
فهرست مطالب
مشخصات فیلم سینمایی علت مرگ: نامعلوم
- کارگردان: علی زرنگار
- نویسنده: علی زرنگار
- بازیگران: بانیپال شومون، علیرضا ثانیفر، ندا جبرائیلی، علیمحمد رادمنش، زکیه بهبهانی، رضا عموزاد، سهیل باوی
- ژانر: درام، معمایی
- تهیه کننده: مجید برزگر
- کشور سازنده: ایران
- سال ساخت: ۱۳۹۹
- تاریخ اکران: ۵ دی ماه ۱۴۰۳
- توزیعکننده: خانه فیلم
- پخش بینالمللی: رفت فیلمز (Raft Films)
تیزر فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم
خلاصه داستان فیلم علت مرگ: نامعلوم
از تیزر و پوسترهای منتشر شده از فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم مشخص است که با یک فیلم جادهای سروکار داریم؛ در خلاصهای که عوامل فیلم منتشر کردهاند، آمده است که هفت مسافر راهی مسیری در یک جاده فرعی در جنوب کشور میشوند. جادهای که شهر شهداد را به کرمان وصل میکند.
آنها در این سفر که احتمال میرود هدف آن قاچاق انسان باشد، سوار بر یک ون در جاده ادامه میدهند که متوجه میشوند یکی از مسافران به علتی نامعلوم مرده است. آنها تلاش میکنند تا با اورژانس تماس گرفته و او را به بیمارستان برسانند، اما اورژانس بنا به دلایلی نظیر اینکه فرد فوت شده گواهی مرگی توسط یک پزشک ندارد، از ارسال نیرو خودداری میکنند.
حالا آنها باید تصمیم بگیرند که با این جنازه چه کنند. یکی از مسافران پیشنهاد میدهد که او را به نزدیکترین پلیس راه برسانند و تحویل دهند، اما با توجه به کار خلافی که برخی از مسافران در حال انجام آن هستند، این پیشنهاد رد میشود. در ادامه داستان مشخص میشود که فرد فوت شده مبلغ زیادی پول همراه خود دارد.
این مساله باعث درگیری مسافران با یکدیگر و قرار گرفتنشان بر سر دوراهیهای اخلاقی میشود؛ برخی میخواهند هویت او را کشف کرده و پول و جنازه را به خانوادهاش برگردانند، برخی دیگر اما نظری مخالف دارند و میگویند خوب است که این پول را بین خودشان تقسیم کرده و جنازه را هم در بین راه در مکانی کنار جاده دفن کنند. حال برای اینکه ببینیم چه اتفاقی در نهایت میافتد و مسافران چه تصمیمی میگیرند.
بازیگران و عوامل فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم
بازیگران اصلی فیلم علت مرگ نامعلوم بانیپال شومون، علیرضا ثانیفر و ندا جبرائیلی هستند و بازیگران دیگری از قبیل علیمحمد رادمنش، زکیه بهبهانی، رضا عموزاد، سهیل باوی، سعید رضاییکیا، میلاد مرادی، احمد دهقان رحیمی، منصور غنیجاهد، محمدرضا حسینیان، اشکان آشوری، مجتبی میرحسینی و سحر بابایی هم در این فیلم به ایفای نقش پرداختهاند.
موسیقی فیلم علت مرگ نامعلوم را عیسی حبیبزاده ساخته و تدوینگر آن حمید نجفیراد است. فیلمبرداری این فیلم را داود ملکحسینی برعهده داشته که برای آن نامزد دریافت بهترین فیلمبرداری از جشنواره فیلم بیناللملی شانگهای شد و در نهایت توانست این جایزه را دریافت کند.
تهیه کننده این اثر مجید برزگر است و مجری طرح آن پویان صادقی بوده است. طراحی و ترکیب صدا را سیدعلیرضا علویان انجام داده و طراح صحنه و لباس محمدرضا میرزامحمدی بوده است. صدابرداری فیلم علت مرگ نامعلوم را سعید بجنوردی انجام داده و طراح چهرهپردازی آن محمدرضا قومی است. این فیلم سینمایی با توجه به تم جادهای و محیط گرم و خشکی که از بیابانهای اطراف کرمان ارائه میدهد، نیاز به اصلاح رنگ و نور داشته است که رنگآمیزی تصاویر آن را حمیدرضا فطورهچیان انجام داده است.
از دیگر عوامل فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم میتوان به سیاوش رمضانلو و امید راد در مقام برنامهریز اشاره کرد. البته رمضانلو مسئولیت دستیار اولی کارگردان را نیز در همکاری با احسان شیری برعهده داشته است. عکاس این فیلم پیام صادقی است و نقش جانشین تهیه کننده را مهدی برزگر برعهده داشته است. مدیر تولید فیلم علت مرگ نامعلوم محمد جعفری بوده و،مدیریت روابط عمومی را نغمه دانش آشتیانی بر عهده داشته است.
کارگردان و نویسنده علت مرگ نامعلوم علی زرنگار است که پیش از این تجربههای موفقی در کارنامه داشته است؛ زرنگار در مقام نویسنده در فیلمهای پرافتخاری مانند «بدون تاریخ، بدون امضا» و «چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت» در کنار وحید جلیلوند حضور داشته است.
علی زرنگار که مدرک کارشناسی خود را در رشته کارگردانی سینما از دانشگاه هنر تهران گرفته و کارشناسی ارشد را در رشته ادبیات نمایشی در دانشگاه تربیت مدرس به پایان رسانده است، حالا نخستین اثر بلند خود را کارگردانی کرده است. او پیش از این تجربه ساخت چندین فیلم کوتاه با عناوین «کوتاه»، «او»، «یادداشت اول» و «همدیگر» را در کارنامه خود داشته است.
جوایز و افتخارات فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم
بدون شک اگر فیلم علت مرگ نامعلوم میتوانست در جشنواره فیلم فجر سال ۱۴۰۰ حضور داشته باشد، پرافتخارترین فیلم آن دوره میشد، اما سرنوشت این فیلم هم مانند موضوع آن متفاوت بود؛ فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم در جشنوارههای بینالمللی زیادی افتخارآفرین شده و حالا با تمام جوایز جهانی خود راهی سینماهای کشور است.
این فیلم علاوه بر راهیابی به بسیاری از جشنوارههای معتبر خارجی مانند پنجاه و هفتمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم هوف در آلمان، سومین جشنواره بینالمللی فیلم پیجن، جشنواره مونادناک نیوهمشایر آمریکا و بیستویکمین دوره جشنواره سالنتوی ایتالیا توانسته است جوایز مهمی را کسب کند؛ این جوایز عبارتاند از : جایزه بهترین فیلمبرداری در بخش استعدادهای جدید آسیا از جشنواره فیلم شانگهای برای داود ملک حسینی، جایزه بهترین فیلم بلند داستانی دوره یازدهم جشنواره زیرزمینی تورین ایتالیا و جایزه بهترین فیلم دهمین دوره جشنواره فیلمهای ایرانی در زوریخ.
بررسی فیلم علت مرگ نامعلوم
علی زرنگار که ردپای تجربه ساخت فیلم کوتاه و همچنین عکاسیاش در فیلم علت مرگ نامعلوم به خوبی قابل مشاهده است، این بار با ساخت یک فیلم بلند با موضوعی اجتماعی و در ژانر درام معمایی توانسته حرفی برای گفتن داشته باشد و شاید همین حرف او بوده است که به فیلمش پروانه نمایش برای جشنواره فجر را ندادند. زمان زیادی از فیلم در دل دشت لوت و در حوالی شهر شهداد در شمال کرمان میگذرد؛ مناظر طبیعی زیبا و فضای گرم و البته خشک و خشن لوکیشن فیلم به خوبی در تناسب با موضوع آن است.
زرنگار از جاذبههای طبیعی آن منطقه به خوبی در فیلم خود بهره برده است. فیلم تمی معمایی دارد که با قرار گرفتن شخصیتها بر سر دوراهیهای اخلاقی همراه است و در دل فضایی کویری و کم لوکیشن مخاطب را به تمرکز بر روی سوژه خود فرامیخواند. فیلمنامه و شخصیتپردازیهای فیلم علت مرگ نامعلوم قصد به چالش کشیدن مخاطب را در دل داستان دارد، اما خود فیلم از صدور حکم و قضاوت اخلاقی دوری می کند و آن را تماما بر عهده بیننده میگذارد؛
گویی بیننده باید خود را به جای یکی از مسافران بگذارد و ببیند وقتی فشارهای اقتصادی در زندگی گریبانش را گرفته، آیا باز هم چشم را بر پول های مسافر مردهای که کسی از خانوادهاش خبر ندارد میبنند یا نه؟ این انتخابی نیست که کارگردان بخواهد در انتها به ما نشان دهد؛ این مای بیننده هستیم که باید با تک تک کاراکترهای فیلم او ارتباط گرفته و در نهایت بفهمیم کدام تصمیم، تصمیم بهتری است.
کلام آخر
فیلم سینمایی علت مرگ نامعلوم یکی از فیلم های متفاوت چند سال اخیر در سینمای ایران است، فیلمی که حرفی برای گفتن دارد که حرف تازهای است؛ پرداختن به موضوع مهاجرتهای غیرقانونی و نشان دادن وجه انسانی افراد خلافکاری که در این عرصه فعالیت می کنند، از معدود سوژههایی است که کمتر کارگردانی دوست دارد آن را انتخاب کند؛ چرا که باید از سد بسیاری از موانع پخش و اکران بگذرد -اگر بتواند- و همچنین گاهی باید به تیغ سانسور تن دهد.
اما با این حال علی زرنگار در تازهترین اثر خود از پرداختن به سوژه خاص و دغدغهای که شاید برای بسیاری از ما آشنا نباشد، تمام قد مقابل این موانع ایستادگی کرده و حالا بعد از نزدیک به چهار سال توانسته مجوز پخش فیلم خود را بگیرد. اگر به دنبال تماشای یک درام جذاب و معمایی با موضوعی نامتعارف هستید، فیلم علت مرگ نامعلوم گزینه بسیار خوبی است که در سینمای این روزهای ایران کمتر نمونه مشابهی دارد.
بنظر فیلم خوبی میاد