توسط : هفتاد و هشتمین دوره جشنواره فیلم کن، یکی از معتبرترین رویدادهای سینمایی جهان، از ۱۳ تا ۲۴ مه ۲۰۲۵ در شهر کن فرانسه برگزار می‌شود. این جشنواره که نزدیک به هشت دهه برگزار شده، بار دیگر با حضور فیلم‌سازان، بازیگران و چهره‌های مهم سینمایی از سراسر جهان، توجه رسانه‌ها و سینمادوستان را به خود جلب کرده است. در این مقاله از تماشاخونه، به تاریخچه جشنواره، بخش‌های مختلف آن، داوران، فیلم‌های ایرانی، حضور چهره‌های سرشناس ایرانی، جوایز اهدا شده تا کنون و چشم‌انداز این رویداد می‌پردازیم.
فهرست مطالب
تاریخچه جشنواره کن و بخش‌های مختلف آن
جشنواره فیلم کن در سال ۱۹۴۶ بنیان نهاده شد و از آن زمان به یکی از مهم‌ترین رویدادهای سینمایی جهان تبدیل شده است. این جشنواره با هدف نمایش آثار برجسته سینمایی، معرفی استعدادهای جدید و تجلیل از بزرگان سینما برگزار می‌شود. کن نه تنها بستری برای رقابت فیلم‌ها بلکه محلی برای تبادلات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی است که اغلب با حواشی و بیانیه‌های تأثیرگذار همراه می‌شود. جشنواره کن شامل بخش‌های مختلفی است که هر کدام هدفی خاص را دنبال می‌کنند:
- رقابت اصلی: مهم‌ترین بخش جشنواره که فیلم‌های برگزیده برای دریافت نخل طلا رقابت می‌کنند.
- نوعی نگاه (Un Certain Regard): متمرکز بر آثار نوآورانه و فیلم‌سازان جوان.
- بخش اسید (ACID): اختصاص به فیلم‌های مستقل با رویکردهای خلاقانه.
- نمایش‌های ویژه: اکران فیلم‌های خارج از رقابت.
- سینه‌فونداسیون: نمایش آثار دانشجویی و فیلم‌های کوتاه.
- هفته منتقدان: نمایش فیلم‌های اول یا دوم کارگردانان.
این جشنواره در سال ۲۰۲۵ با پوسترهایی از فیلم «یک مرد و یک زن» (۱۹۶۶) ساخته کلود للوش، برنده نخل طلای نوزدهمین دوره، به کارگردانی هارتلند ویلا، طراحی شده است. این پوسترها که آنوک امه و ژان-لویی ترنتینیان را به تصویر می‌کشند، به مناسبت شصتمین سالگرد ساخت این فیلم عاشقانه انتخاب شدند و بر سادگی و زیبایی سینمای کلاسیک تأکید دارند.
هیئت داوران هفتاد و هشتمین جشنواره فیلم کن
هیئت داوران بخش رقابت اصلی جشنواره کن ۲۰۲۵ از چهره‌های برجسته‌ای تشکیل شده است که ژولیت بینوش، بازیگر نامدار فرانسوی، به عنوان رئیس این هیئت فعالیت می‌کند. بینوش که در سال ۲۰۱۰ نیز به عنوان داور در کن حضور داشت، با تجربه و اعتبار خود، رهبری این گروه را بر عهده گرفته است. دیگر اعضای هیئت داوران عبارت‌اند از:
- هالی بری، بازیگر و فیلم‌ساز آمریکایی
- دیودو حمدی، فیلم‌ساز و تهیه‌کننده کنگویی
- پایال کاپادیا، فیلم‌ساز هندی
- کارلوس ریگاداس، فیلم‌ساز مکزیکی
- آلبا رورواچر، بازیگر ایتالیایی
- هونگ سانگ-سو، فیلم‌ساز کره جنوبی
- لیلا سلیمانی، نویسنده مراکشی
- جرمی استرانگ، بازیگر آمریکایی
این ترکیب متنوع از داوران، نمایانگر تعهد جشنواره به تنوع فرهنگی و دیدگاه‌های مختلف در ارزیابی آثار است.
فیلم‌های ایرانی در جشنواره فیلم کن
یکی از نکات برجسته جشنواره کن ۲۰۲۵، حضور دو فیلم ایرانی در بخش رقابت اصلی است که برای اولین بار در تاریخ این جشنواره رخ داده است. این دو فیلم عبارت‌اند از یک تصادف ساده به کارگردانی جعفر پناهی و زن و بچه به کارگردانی سعید روستایی.
فیلم «یک تصادف ساده» که بدون مجوز رسمی در ایران ساخته شده، داستانی مهیج را روایت می‌کند که از یک تصادف ساده آغاز شده و به زنجیره‌ای از اتفاقات عجیب منجر می‌شود. پناهی که به دلیل سبک خاص و نگاه انتقادی‌اش به مسائل اجتماعی شناخته می‌شود، انتظار می‌رود بار دیگر با این اثر توجه جهانیان را به خود جلب کند.
فیلم «زن و بچه» با بازی پریناز ایزدیار و حسن پورشیرازی، به مسائل اجتماعی در ایران می‌پردازد. روستایی که پیش‌تر با فیلم «برادران لیلا» در کن ۲۰۲۲ حضور داشت، با این اثر بار دیگر توانمندی خود را در روایت داستان‌های اجتماعی به نمایش گذاشته و باید منتظر واکنش‌ها به آن بود.
علاوه بر این، مستند «روحت را در دستت بگیر و قدم بزن» به کارگردانی سپیده فارسی در بخش اسید به نمایش درآمد. این مستند که به زندگی فاطمه حسونا، عکاس خبری فلسطینی، می‌پردازد، پس از کشته شدن حسونا در حمله هوایی به غزه، مورد توجه ویژه قرار گرفت و جشنواره با انتشار بیانیه‌ای، خشونت‌های جاری در غزه را محکوم کرد.
جوایز اهدا شده تا کنون
تا زمان نگارش این مقاله، چندین جایزه مهم در جشنواره کن ۲۰۲۵ اهدا شده است؛ نخل طلای افتخاری: این جایزه در مراسم افتتاحیه به رابرت دنیرو، بازیگر و کارگردان برجسته هالیوود، اهدا شد. لئوناردو دی‌کاپریو، همکار قدیمی دنیرو، این جایزه را به او تقدیم کرد و از تأثیر عمیق دنیرو بر سینمای جهان تجلیل کرد. همچنین، دنزل واشینگتن برای حضور در فیلم «بهشت و دوزخ» و به پاس فعالیت‌های هنری‌اش، نخل طلای افتخاری دیگری دریافت کرد.
همچنین کوین اسپیسی که به دلیل اتهاماتش سال‌ها از دنیای سینما کنار گذاشته شده بود، با تبرئه در دادگاه در سال ۲۰۲۳ حالا دوباره به میدان آمده است و در این دوره از جشنواره جایزه افتخاری یک عمر دستاورد هنری را دریافت می‌کند.
جایزه زنان در حرکت (Women in Motion): نیکول کیدمن این جایزه را به دلیل چهار دهه فعالیت هنری و حمایت از زنان در صنعت سینما دریافت کرد. او در سخنرانی خود بر لزوم ایجاد فرصت‌های بیشتر برای زنان، به‌ویژه بازیگران مسن‌تر، تأکید کرد. آنجلینا جولی هم که لقب افتخاری «مادرخوانده» را دریافت کرده، مسئول اهدای جایزه شوپارد به دو بازیگر نوظهور است.
کلام آخر
جشنواره کن ۲۰۲۵ بار دیگر ثابت کرد که نه تنها یک رویداد سینمایی، بلکه بستری برای طرح مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است. حضور پررنگ سینمای ایران با دو فیلم در بخش رقابت اصلی، بیانیه‌های سیاسی در حمایت از صلح و محکومیت خشونت، و تجلیل از چهره‌های برجسته‌ای چون رابرت دنیرو و دنزل واشینگتن، این دوره را به یکی از به‌یادماندنی‌ترین دوره‌های کن تبدیل کرده است. با نزدیک شدن به روزهای پایانی جشنواره و اعلام برندگان نخل طلا، انتظار می‌رود که این رویداد بار دیگر تأثیر عمیقی بر سینمای جهان بگذارد و گفت‌وگوهای مهمی را در حوزه هنر و جامعه غم بزند.
