کریستوفر نولان از آن دسته کارگردانهایی است که تقریبا تمامی علاقهمندان به سینما را مجذوب فیلم های خود میکند. فیلمها نولان گاهی در ژانر یا دستهبندی خاصی جای نمیگیرند و تنها به واسطه ویژگیهای منحصر به فردی که امضای نولان است، شناخته میشوند. قبل از معرفی بهترین فیلم های کریستوفر نولان خوب است اندکی با شخصیت این کارگردان انگلیسی آشنا شویم.
فهرست مطالب
کریستوفر نولان کیست ؟
کریستوفر ادوارد نولان در سال ۱۹۷۰ در لندن متولد شد. نولان از سنین پایین به فیلمسازی علاقه پیدا کرد و پس از فارغالتحصیلی از رشته ادبیات انگلیسی در کالج دانشگاهی لندن، به ساخت فیلمهای کوتاه پرداخت. کریستوفر نولان نخستین فیلم بلند خود به نام فیلم تعقیب را در سال ۱۹۹۸ ساخت. این فیلم کمهزینه موفقیت خوبی برای او به ارمغان آورد و باعث شد با فروش حاصل از آن به فکر ساختن فیلم دوم خود یعنی فیلم یادگاری بیفتد. فیلم یادگاری یا «ممنتو» با فیلمنامهای از جاناتان نولان، برادر کریستوفر، در سال ۲۰۰۰ به نمایش درآمد و با نامزدی جایزه اسکار برای بهترین فیلمنامه غیراقتباسی او و برادرش را به شهرتی جهانی رساند.
نولان با فیلم بیخوابی به سینمای استودیویی وارد شد و سپس با ساخت سهگانهی بتمن، «پرستیژ» و «تلقین» یا «سرآغاز» به موفقیتهای بیشتر تجاری و هنری دست یافت. «تلقین» که یکی از بهترین فیلم های کریستوفر نولان است، برای او نامزدی اسکار بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه را به ارمغان آورد. موفقیتهای نولان با فیلمهای «میانستارهای»، «دانکرک» و «تنت» ادامه پیدا کرد. نولان برای«دانکرک» برای اولین بار نامزد جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد و در سال ۲۰۲۳ این جایزه را برای فیلم «اوپنهایمر» به دست آورد. در ادامه فهرستی از بهترین فیلم های کریستوفر نولان از نظر تماشاخونه قرار گرفته است، فیلمهایی که برای دیدنشان باید مغز خود را به خوبی به کار بگیرید.
1- فیلم اوپنهایمر
(Oppenheimer)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: کیلین مورفی، امیلی بلانت، مت دیمون، رابرت داونی جونیور
- تاریخ انتشار: ۲۰۲۳
- راتن تومیتوز: امتیاز ۹۳ از ۱۰۰
فیلم «اوپنهایمر» قرار است شما را به دل یکی از بزرگترین و سرنوشتسازترین لحظات تاریخ ببرد؛ جایی که علم و اخلاق در مقابل یکدیگر قرار میگیرند و آینده بشریت در دست چند نابغه و فیزیکدان گره میخورد. این فیلم روایت زندگی رابرت اوپنهایمر، دانشمندی است که قرار است با اختراع بمب اتم، دنیا را برای همیشه تغییر دهد.
نولان در این فیلم با جذابیتی بینظیر شما را به پشت پرده پروژه منهتن میبرد؛ جایی که اوپنهایمر، به عنوان «پدر بمب اتمی»، به همراه تیمی از برجستهترین دانشمندان جهان، در ماموریتی برای ساخت اولین بمب هستهای رقابت میکنند. اما این تنها آغاز ماجراست؛ رابرت اوپنهایمر نه تنها با چالشهای پیچیده علمی روبهروست، بلکه با فشارهای عظیم نظامی و اخلاقی هم دستوپنجه نرم میکند. پس از انفجار بمب و ویرانی هیروشیما، او با وجدانش درگیر میشود و فیلم روایتگر دادگاههای او بعد از اتمام جنگ جهانی است.
فیلمهای نولان با تنش و هیجان روانی همراه هستند، اما اگر به دنبال ترسهای واقعی و وحشتناک هستید، مقاله ترسناک ترین فیلم های جهان را از دست ندهید.
2- فیلم تنت
(Tenet)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: جان دیوید واشینگتن، رابرت پتینسون، الیزابت دبیکی، دیمپل کاپادیا
- تاریخ انتشار: ۲۰۲۰
- راتن تومیتوز: امتیاز ۶۹ از ۱۰۰
فیلم «تنت» یک تریلر علمی-تخیلی پیچیده است که حول مفاهیم دستکاری زمان میچرخد. داستان فیلم درباره شخصیتی با نام «قهرمان» یا (The Protagonist) است که برای جلوگیری از وقوع جنگ جهانی سوم مامور میشود. او به سازمانی به نام «تنت» ملحق میشود و با تکنولوژی خاصی به نام «وارونگی زمان» روبهرو میگردد، که به آدمها اجازه میدهد اشیا و افراد را در خلاف جهت زمان حرکت دهند.
در این مسیر، قهرمان با «نِیل»، یک مامور دیگر با بازی رابرت پتینسون و «کت» با بازی الیزابت دبیکی، همسر یک تاجر قدرتمند روسی به نام ساتور، همکاری میکند. ساتور تهدید به نابودی جهان دارد و از تکنولوژی وارونگی زمان برای پیشبرد اهداف خود استفاده میکند.
قهرمان و تیمش تلاش میکنند تا جلوی او را بگیرند و از وقوع فاجعهای بزرگتر جلوگیری کنند. فیلم تنت از نظر روایی بسیار پیچیده است و با پرشهای زمانی و صحنههای اکشن وارونه نیازمند دقت و توجه زیاد مخاطب است به طوری که شاید در میانه احساس کنید چیزی از فیلم نفهمیدهاید که البته این طبیعی است. علی رغم اینها باز هم تنت در فهرست بهترین فیلم های کریستوفر نولان قرار میگیرد و یکی از فیلمهایی است که ارزش تماشا کردن برای دو ساعت و نیم را دارد.
اگر از صحنههای پرتنش و هیجانانگیز فیلمهای نولان لذت میبرید، پیشنهاد میکنیم نگاهی به لیست بهترین فیلم های اکشن نیز بیندازید.
3- فیلم دانکرک
(Dunkirk)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: فیون وایتهد، تام گلین-کارنی، جک لودن، هری استایلز، آنورین برنارد
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
- راتن تومیتوز: امتیاز ۹۲ از ۱۰۰
«دانکرک» روایتگر تجربهای نفسگیر از جنگ است. داستان فیلم در سال ۱۹۴۰ اتفاق میافتد، جایی که صدها هزار سرباز متفقین در سواحل دانکرک به دام افتادهاند و امیدی به نجات ندارند. کارگردان در فیلم دانکرک با سه زاویه مختلف روایتپردازی میکند: اولین روایت در زمین و در کنار نیروهای زمینی به دام افتاده است، دومین روایت در دریا و در کنار غیرنظامیانی است که با قایقهای کوچک برای نجات سربازان به راه افتادهاند و روایت سوم در هواست، جایی که خلبانان تلاش میکنند تا آسمان را از حمله دشمن حفظ کنند.
دانکرک که واقعا یکی از بهترین فیلم های کریستوفر نولان به حساب میآید، با ساختاری بینظیر و استفاده حداقلی از دیالوگ، شما را به دنیایی میبرد که در آن صدا، تصویر و موسیقی حس تعلیق و اضطراب را القا میکنند و انگار خودتان در وسط میدان جنگ قرار گرفتهاید.
4- فیلم میان ستاره ای
(Interstellar)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: متیو مککانهی، ان هتوی، جسیکا چستین، بیل اروین،الن برستین
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۴
- راتن تومیتوز: امتیاز ۷۳ از ۱۰۰
داستان فیلم «میان ستاره ای» از این قرار است که شرایط جوی در زمین آنقدر بد شده که امکان کشاورزی کم شده و گرسنگی و بیماریهای تنفسی در حال ازدیاد است. حالا دانشمندان باید سعی کنند تا مکانی مناسب برای جایگزینی زمین پیدا کرده و مردم را برای زندگی به آنجا منتقل کنند. کاپیتان کوپر با بازی متیو مککانهی، یک فضانورد و مهندس سابق است که به گروهی از دانشمندان ملحق میشود تا از طریق یک کرمچاله در نزدیکی سیاره زحل به کهکشان دیگری سفر کنند.
هدف آنها پیدا کردن سیارهای مناسب برای زندگی بشریت و نجات نسل آینده است. سفر به کهکشان به معنای گذر از زمان و مکانهای ناشناخته است و کوپر باید با چالشهای بیشماری، از جمله شرایط سخت سیارههای جدید و تاثیرات زمان بر روابطش با دخترش مورفی با بازی جسیکا چستین، روبه رو شود.
5- فیلم تلقین
(Inception)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: لئوناردو دیکاپریو، جوزف گوردون-لویت، الیوت پیج
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۰
- راتن تومیتوز: امتیاز ۸۶ از ۱۰۰
فیلم «تلقین» که به سرآغاز هم معروف است، داستان دام کاب با بازی لئوناردو دیکاپریو، دزد و شیادی با توانایی ورود به خوابهای دیگران و دزدیدن ایدهها و اطلاعات آنها است. در ادامه فیلم کاب سفارش جدیدی را قبول میکند که در آن باید به ماموریت چالش برانگیزی بپردازد: او باید حالا به جای دزدی، ایدهای جدید را در ذهن فردی بکارد و با این کار مقدار زیادی پول و املاک را برای مشتری خود فراهم کند.
از طرف دیگر سفارشدهنده به واسطه نفوذ خود قول داده تا سابقه خلافکاری کاب را پاک کند و بدین ترتیب او بتواند برای ملاقات با فرزندانش به آمریکا بازگردد. در فیلم تلقین با ایده خوابهای تو در تو و بیدار شدن در هر یک از مرحلهها آشنا میشویم که چیز غریبی است و گذر زمان در هر کدام از این مراحل متفاوت است. رابطه عاطفی کاب و همسرش با بازی ماریون کوتیار، در این فیلم همواره به عنوان یادآوری از خطرناکی و بازگشت ناپذیری برخی عواقب کارهای کاب در سفر به دنیای خوابها دیده میشود.
6- فیلم پرستیژ
(The Prestige)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: هیو جکمن، کریستین بیل، مایکل کین، اسکارلت جوهانسون
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۶
- راتن تومیتوز: امتیاز ۷۷ از ۱۰۰
در فیلم پرستیژ دو شخصیت اصلی که شعبدهبازهای مشهور زمان خود هستند، حضور دارند؛ یکی روبرت انجییر و دیگری آلفرد بوردن با بازیهای هیو جکمن و کریستین بیل. داستان با مرگ مشکوک همسر انجییر در حین اجرای یک ترفند آغاز میشود که در نهایت بوردن به عنوان مقصر اصلی شناخته میشود و این حادثه باعث دشمنی این دو دوست قدیمی میشود. حالا این دو در رقابت با هم در عرضه شعبدهبازی به دنبال انتقام و تلافی هستند. فیلم «پرستیژ» بر اساس رمانی با همین نام نوشته کریستوفر پریست ساخته شده است.
سه گانه بتمن
سهگانه بتمن به کارگردانی کریستوفر نولان، شامل «بتمن آغاز میکند»، «شوالیه تاریکی» و «شوالیه تاریکی برمیخیزد» است که داستان تحول بروس وین به عنوان بتمن و مبارزههای او با شرورهای گاتهام را روایت میکند.
7-فیلم بتمن آغاز میکند
(Batman Begins)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: کریستین بیل، مایکل کین،لیام نیسون، کیتی هلمز
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۵
- راتن تومیتوز: امتیاز ۸۵ از ۱۰۰
در فیلم اول از سه گانه بتمن نولان، ما با داستان زندگی بروس وین از کودکیاش تا زمانی که تصمیم میگیرد به عنوان بتمن، با فساد و جرم در گاتهام مبارزه کند، آشنا میشویم. بروس پس از سالها سفر در جستجوی هویت واقعیاش و آموزشهای بسیار سخت و طاقتفرسا به زادگاهش برمیگردد تا با استفاده از فناوریهای پیشرفته و تواناییهای جدیدش، به قهرمانی تبدیل شود که گاتهام را نجات داده و عامل ایجاد ترس و وحشت در دل جنایتکاران نیز باشد.
8-فیلم شوالیه تاریکی
(The Dark Knight)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: کریستین بیل، هیث لجر، مایکل کین
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۸
- راتن تومیتوز: امتیاز ۹۴ از ۱۰۰
شوالیه تاریکی دومین فیلم از سه گانه بتمن است که بسیاری از منتقدان آن را یکی از بهترین فیلم های کریستوفر نولان میدانند. در شوالیه تاریکی بتمن با بزرگترین دشمن خود یعنی جوکر، روبرو میشود. جوکر با نقشههای شوم خود تلاش میکند تا گاتهام را به ورطه نابودی بکشد و از محبوبیت بتمن در دل مردم بکاهد. در این مسیر، بروس وین باید نه تنها با جنایتکاران، بلکه با درونیترین ترسها و ضعفهای خود نیز روبرو شود. این فیلم به طرز هوشمندانهای به چالشهای اخلاقی و هزینههایی که یک قهرمان برای قهرمان بودن و قهرمان ماندن میپردازد، اشاره میکند.
9-فیلم شوالیه تاریکی برمیخیزد
(The Dark Knight Rises)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: کریستین بیل، مایکل کین، گری اولدمن، ان هتوی، تام هاردی
- تاریخ انتشار: ۲۰۱۲
- راتن تومیتوز: امتیاز ۸۷ از ۱۰۰
در فیلم سوم و پایانی از سهگانه بتمن، بروس وین پس از سالها دوری از بتمن و با ناتوانیهایی که حاصل آسیبهایی است که در گذشته دیده، مجبور میشود دوباره به میدان مبارزه بازگردد. حالا بروس باید دوباره به قهرمان گاتهام تبدیل شود، در حالی که زخمهای عمیق روحی و فشارهای فزایندهای بر دوش اوست.
با اینکه فیلمهای نولان به عمق و پیچیدگی شهرت دارند، فیلمهای خانوادگی همیشه یک گزینه مناسب برای دورهمیهای ساده هستند. برای پیشنهادات بیشتر، به مقاله بهترین فیلمهای خانوادگی سر بزنید.
10-فیلم بی خوابی
(Insomnia)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: آل پاچینو، رابین ویلیامز، هیلاری سوانک، مورا تیرنی، مارتین دونوان
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۲
- راتن تومیتوز: امتیاز ۹۲ از ۱۰۰
فیلم بی خوابی که بازسازی یک فیلم نروژی با همین نام و محصول سال ۱۹۹۷ است، در منطقه آلاسکا اتفاق میافتد که شش ماه شب و شش ماه روز است. داستان در مورد کارآگاهی است که به منطقهای که شش ماه روز است، در پی حل یک پرونده قتل فرستاده شده و این امر او را دچار بی خوابی کرده است. پرونده قتل در مورد مرگ دختری ۱۷ ساله است که جنازه برهنه او در منطقه پیدا شده است.
11-فیلم یادگاری
(Memento)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: گای پیرس، کری-ان ماس، جو پانتولیانو، ماریان مولرلایلی
- تاریخ انتشار: ۲۰۰۰
- راتن تومیتوز: امتیاز ۹۴ از ۱۰۰
داستان از این قرار است که قهرمان داستان به نام لئونارد شلبی با بازی گای پیرس بر اثر سانحهای حافظه کوتاه مدت خود را از دست داده است، اما به واسطه حافظه بلند مدت خود میداند که همسرش به قتل رسیده است. شلبی هر روز که بیدار میشود، سعی میکند قبل از ازبین رفتن حافظه کوتاه مدتش، به کمک خالکوبیها، یادداشتهایی که برداشته و عکسهایی که گرفته، قاتل همسرش را پیدا کند و از او انتقام بگیرد. در ادامه داستان لئونارد شلبی به کمک سرنخها و همچنین یکی از نیروهای پلیس به نام تدی، شخصی به نام جیمی گراندز را که فکر میکند قاتل است، میکشد؛ اما داستان اینجا تمام نمیشود و کم کم حقایق دیگری برای سلبی نمایان میشود.
12-فیلم تعقیب
(Following)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: جرمی توبالد، الکس هاو، لوسی راسل، جان نولان
- تاریخ انتشار: ۱۹۹۸
- راتن تومیتوز: امتیاز ۸۲ از ۱۰۰
ماجرای فیلم تعقیب از این قرار است که یک نویسنده برای پیدا کردن شخصیتهایی برای داستان جدیدش، شروع به تعقیب کردن آدم ها در خیابان میکند. او حالا به این کار عادت کرده و هر روز ادمها را در خیابان تعقیب میکند و تا آنجا ادامه میدهد که بفهمد فرد مورد نظر، چه شغلی دارد یا بفهمد خانه و محل زندگیاش کجاست. داستان همینطور ادامه مییابد تا اینکه روزی تصمیم می گیرد تا یک فرد به خصوص را دنبال کند و در این راه برای او ماجراهایی پیش میآید.
کلام آخر
تاکنون آثار کریستوفر نولان بیش از شش میلیارد دلار در گیشه جهانی فروش داشتهاند و او را به یکی از موفقترین و البته پولسازترین کارگردانان تاریخ سینما تبدیل کردهاند. او برندهٔ افتخارات متعددی از جمله دو جایزهٔ اسکار است. در انتها باید گفت فیلم های کریستوفر نولان اصلا فیلم های سادهای برا تماشا نیستند و باید با دقت و حتی برای چند بار تماشا شوند تا به خوبی مفاهیم و نکات پنهان در آن برای مخاطب برملا شود. بهترین فیلم های کریستوفر نولان را میتوانید رایگان در تماشاخونه تماشا کنید.