توسط : انیمیشن ایرانی ساعت جادویی به کارگردانی محمدعلی بصیری‌نیک و تهیه‌کنندگی محمدمهدی نخعی‌راد، از تولیدات برجسته حوزه کودک و نوجوان است که در سال‌های اخیر است. این اثر که با تکنیک سه‌بعدی تولید شده، به روایت داستانی جذاب از سفر در زمان می‌پردازد و در عین حال مخاطبان را با جنبه‌هایی از فرهنگ، تاریخ، و هویت ایرانی آشنا می‌کند.
به تازگی از تیزر این پویانمایی سینمایی رونمایی شده است. پویانمایی سینمایی «ساعت جادویی» که از ۱۹ دی ماه ۱۴۰۳، اکران خود را در سینماهای سراسر کشور آغاز کرده است، داستان پسربچه‌ای را روایت می‌کند که به وسیله یک هدیه عجیب به ۱۰۰ سال پیش سفر می‌کند.
لازم به ذکر است که انیمیشن ساعت جادویی در افتتاحیه پانزدهمین جشنواره مردمی فیلم «عمار»، فانوس بهترین پویانمایی این دوره را از آن خود کرد. این انیمیشن محصول مدرسه سینمایی اندیشه و هنر ماه است و در استودیو فانوس خیال تولید شده است که پخش و تبلیغات آن را دفتر شهر فرنگ انجام می‌دهد.
فهرست مطالب
مشخصات انیمیشن ساعت جادویی
- کارگردان: محمدعلی بصیری‌نیک
- نویسنده: سید مصطفی حسینی
- تهیه‌کننده: محمدمهدی نخعی‌راد و ناصر جاهدنیا
- موسیقی: عطا اخگر
- سرپرست انیمیشن: حامد کاتبی، محمد مطهری
- سرپرست دوبلاژ: شوکت حجت
- طراح شخصیت‌ها: حسین اجاقی
- طراح لوگو: فرزانه حقیقت
- طراح پوستر: مهدی کارگزار
- تاریخ پخش: ۱۴۰۲
- ژانر: کودکان، تاریخی
- کشور سازنده: ایران
- پخش: شهر فرنگ
خلاصه داستان انیمیشن ساعت جادویی
داستان این انیمیشن ۹۰ دقیقه‌ای درباره پسربچه‌ای به نام عماد است که پس از شاگرد اول شدن در مدرسه، هدیه‌ای جادویی از پدربزرگش دریافت می‌کند: یک ساعت اسرارآمیز که او را به گذشته‌ای دور می‌برد. عماد به دوران کودکی مادربزرگش نگار، در مشهد سفر می‌کند و با رویداد تاریخی مهمی، یعنی قیام گوهرشاد، روبه‌رو می‌شود. این سفر نه‌تنها جنبه‌ای سرگرم‌کننده دارد، بلکه با معرفی فرهنگ‌ها، مشاغل سنتی مثل نمدبافی و کلاه نمدی و همچنین معماری گذشته، تجربه‌ای آموزشی برای کودکان و نوجوانان فراهم می‌آورد.
جوایز و افتخارات انیمیشن ساعت جادویی
این انیمیشن در جشنواره‌های معتبری همچون جشنواره فیلم فجر و جشنواره کودک و نوجوان اصفهان به نمایش درآمده است. ساعت جادویی توانست جایزه ویژه گوهرشاد و آستان قدس رضوی را کسب کند و مورد تحسین منتقدان به‌عنوان اثری با رویکرد هویت‌محور قرار گیرد.
تولید انیمیشن ساعت جادویی و چالش‌های آن
ساخت انیمیشن ساعت جادویی شش سال زمان برد. از سال ۱۳۹۶ ایده‌پردازی و پژوهش برای این پروژه آغاز شد و مراحل تولید رسمی آن در سال ۱۳۹۹ کلید خورد. استفاده از نرم‌افزارهای پیشرفته در ساخت لوکیشن‌های تاریخی، مانند بازسازی سه‌بعدی حرم امام رضا (ع) و محله‌های قدیمی مشهد، از جمله نقاط قوت فنی این اثر است. با این حال، افزایش نرخ دلار و مشکلات اقتصادی سال‌های اخیر بر روند تولید تأثیر گذاشت. به گفته کارگردان، بسیاری از عوامل پروژه به‌طور حرفه‌ای در حین کار آموزش دیدند، و تیم تولید اغلب شبانه‌روز برای تکمیل اثر تلاش کردند.
مخاطبان و نقدهای وارد شده بر ساعت جادویی
ساعت جادویی عمدتاً برای گروه سنی ۹ تا ۱۵ سال طراحی شده است، اما برخی منتقدان معتقدند محتوای تاریخی و پیچیده آن ممکن است برای کودکان کمی گیج‌کننده باشد. قهرمان داستان یک کودک است، اما برخی مفاهیم نیازمند توضیحات والدین یا معلمان هستند. برای جلب نظر کودکان، تیم تولید از موزیک‌ویدئوهایی دوبعدی استفاده کرده است؛ با این حال، این بخش‌ها از سوی برخی به‌عنوان نقاط ضعف فیلم نقد شده‌اند. برخی از رویدادهای فرهنگی در انیمیشن برای بسیاری از بچه‌ها قابل درک نیست.
در گفتگو با کارگردان انیمیشن ساعت جادویی
محمدعلی بصیری‌نیک، سازنده این انیمیشن در نشست خبری در مورد موضوعاتی پیرامون تازه‌ترین ساخته خود سخن گفته است؛ این انیمیشن که پیش‌تر با نام «سفر به تاریکی» در جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان اصفهان حضور داشت و موفق به کسب جایزه گوهرشاد در بخش ویژه شد، اکنون با عنوان جدید «ساعت جادویی» در جشنواره فجر به نمایش درمی‌آید.
او درباره تغییر نام آن اثر توضیح می‌دهد که این تصمیم بر اساس تحلیل‌های تیم سازنده برای حضور موفق‌تر در جشنواره گرفته شده است. داستان این انیمیشن به واقعه تاریخی مسجد گوهرشاد می‌پردازد، اما هدف اصلی، روایت تاریخ به شیوه‌ای سنگین و تحمیلی برای کودکان نبوده است. به گفته او، تلاش گروه سازنده بر این بوده تا با استفاده از جذابیت‌های انیمیشن، شناختی از این رویداد تاریخی را برای مخاطبان کودک و نوجوان ایجاد کنند.
این اثر با تکنیک انیمیشن سه‌بعدی ساخته شده و شامل سه بخش موزیکال است که به‌صورت دوبعدی طراحی شده‌اند. با این حال، روایت اصلی داستان در فضایی سه‌بعدی جریان دارد. بازخوردهای دریافت‌شده از جشنواره اصفهان نشان می‌دهند که مخاطبان نوجوان، ارتباط بهتری با این انیمیشن برقرار کردند، اما کودکان کم‌سن‌تر، به دلیل پیچیدگی داستان، با سوالات و ابهاماتی مواجه شدند.
بصیری‌نیک اشاره می‌کند که هدف تیم سازنده، جذب طیف گسترده‌ای از مخاطبان بود تا نوجوانان نیز بتوانند با فیلم ارتباط برقرار کنند، هرچند بازخوردها نشان می‌دهد که در جلب توجه مخاطبان خردسال موفقیت کمتری داشته‌اند.
این پروژه به‌عنوان یک اثر مستقل تولید و در جشنواره ارائه شده است. بصیری‌نیک معتقد است که تولید چنین آثاری، به‌رغم چالش‌های موجود، نشان‌دهنده حرکت رو به رشد انیمیشن سینمایی در ایران است. او به محدودیت تولیدات انیمیشنی در ایران اشاره می‌کند و می‌گوید که نبود یک جریان رقابتی جدی در این حوزه به دلیل تعداد کم آثار سینمایی انیمیشنی است. با این حال، او تمرکز جشنواره فجر بر انیمیشن را گامی مثبت و امیدبخش برای آینده این صنعت می‌داند و بر اهمیت دیده شدن زحمات دست‌اندرکاران این حوزه تاکید می‌کند.
بصیری‌نیک همچنین به وضعیت فعلی انیمیشن در ایران اشاره کرده و می‌گوید که تولید چهار انیمیشن سینمایی در طول یک سال، اتفاقی مثبت برای این صنعت است. او امیدوار است که افزایش تولیدات به‌مرور به شکل‌گیری رقابت میان فعالان این حوزه کمک کند و جشنواره فجر بتواند به بستری برای تجربه این رقابت تبدیل شود.
در نهایت، او با اشاره به محدودیت‌های جشنواره فجر در تمرکز بر انیمیشن، تاکید می‌کند که همین میزان توجه به این حوزه ارزشمند است. بصیری‌نیک درباره آثار دیگر حاضر در جشنواره اطلاعات چندانی ندارد، اما بر اساس شنیده‌ها، انیمیشن «ببعی» را یکی از آثار قابل‌توجه در جشنواره می‌داند.
اکران انیمیشن ساعت جادویی در شهرهای بدون سینما
به گزارش گروه فرهنگ دفاع‌پرس، پویانمایی سینمایی «ساعت جادویی» در سه روز نخست اکران خود توانسته بیش از ۱۱ هزار تماشاگر را جذب کند و با فروش ۶۴۰ میلیون تومانی، موفقیت چشمگیری در آغاز نمایش خود کسب کند. این موفقیت در شرایطی رخ داده که این انیمیشن در هفته‌های ابتدایی اکران با استقبال قابل توجهی از سوی مخاطبان روبرو شده است.
در این مدت، «ساعت جادویی» علاوه بر اکران در شهرهای بزرگ و دارای سینما، به شهرهای فاقد سینما نیز راه یافته و توانسته است با کمک فعالان فرهنگی در مناطقی مانند خور و بیابانک، میناب، لامرد، خمینی‌شهر و دیگر نقاط که به سینما دسترسی ندارند، نمایش داده شود. این اقدام نشان‌دهنده تلاش برای گسترش دسترسی به هنر سینما و فرهنگ فیلم در تمامی نقاط کشور است.
همچنین، تعداد درخواست‌های برای اکران این انیمیشن در شهرهای فاقد سینما از مرز ۳۰۰ مورد فراتر رفته که این خود حاکی از تمایل بالا و نیاز مخاطبان این مناطق به دیدن چنین آثاری است. این استقبال نه‌تنها نشان‌دهنده علاقه به سینمای انیمیشن بلکه مؤید اهمیت توجه به تماشاگران در مناطق مختلف کشور است که می‌تواند در آینده زمینه‌ساز افزایش اکران‌های مشابه در این مناطق شود.
این اقدام برای گسترش فرهنگی و هنری در نقاط مختلف کشور نه‌تنها به عنوان یک تجربه موفق در صنعت سینما به شمار می‌آید بلکه گامی بزرگ در راستای ترویج فرهنگ و هنر میان اقشار مختلف جامعه است، به ویژه در مناطقی که امکان دسترسی به سینما و فیلم‌های هنری کمتری دارند.
کلام آخر
انیمیشن ساعت جادویی با رویکردی متفاوت، تلاش می‌کند علاوه بر سرگرم کردن مخاطبان، آن‌ها را با بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران آشنا کند. اگرچه در برخی بخش‌ها نیاز به بهبود دیده می‌شود، این اثر نمونه‌ای قابل‌توجه از تلاش هنرمندان ایرانی در حوزه پویانمایی است و می‌تواند الهام‌بخش آثاری مشابه در آینده باشد. برای تماشا یا اکران این انیمیشن، علاقه‌مندان می‌توانند از طریق پلتفرم‌های محلی همچون عماریار هم اقدام کنند.
