معرفی فیلم زن و بچه

فیلم زن و بچه ساخته سعید روستایی که چهارمین فیلم بلند این کارگردان جوان ایرانی است، روایتی عمیق و انسانی را به نمایش می‌گذارد. در این مقاله از تماشاخونه، به معرفی فیلم زن و بچه عوامل و بازیگران و خلاصه داستان آن می‌پردازیم.

خلاصه داستان زن و بچه : روایتی از مبارزه و عدالت‌خواهی

فیلم زن و بچه داستان مهناز با بازی پریناز ایزدیار، پرستاری ۴۵ ساله و بیوه را روایت می‌کند که به تنهایی دو فرزند خود، علیار (سینان محبی) و ندا (آرشیدا درستکار)، را بزرگ می‌کند. او با مادر (فرشته صدرعرفایی) و خواهرش مهری (سها نیاستی) زندگی می‌کند و در آستانه ازدواج با حمید (پیمان معادی)، راننده آمبولانسی مجرد و کاریزماتیک، قرار دارد. اما زندگی مهناز با چالش‌های متعددی روبه‌روست. علیار، پسر نوجوانش، به دلیل رفتارهای سرکشانه‌اش، از مدرسه اخراج می‌شود و این موضوع آغازگر رشته‌ای از اتفاقات ناگوار است.

وقتی یک حادثه غم‌انگیز، که به مرگ یکی از شخصیت‌های کلیدی منجر می‌شود، زندگی مهناز را زیر و رو می‌کند، او تصمیم می‌گیرد برای عدالت و جبران خسارت مبارزه کند. این مبارزه، او را در برابر ساختارهای مردسالار جامعه و نظام قضایی ناکارآمد قرار می‌دهد. مهناز، که در ابتدا تلاش می‌کند با صبر، مشکلات را مدیریت کند، به تدریج به نمادی از خشم فروخورده و مقاومت تبدیل می‌شود. داستان فیلم، با تمرکز بر روابط خانوادگی، سوگ و تنش‌های اجتماعی، روایتی چندلایه  را ارائه می‌دهد.

روایت فیلم، هرچند به گفته برخی منتقدان گاه به دلیل پیچیدگی‌های غیرمنطقی گیج‌کننده است، اما با سبک بصری پویا و بازی‌های قوی بازیگران، توانسته تأثیری عمیق بر مخاطبانی که فیلم را دیده‌اند بگذارد. پایان فیلم، که تلاش دارد حس رهایی را القا کند، برای برخی تماشاگران پرسش‌های بی‌پاسخی باقی می‌گذارد، اما همین ابهام، به فیلم کیفیتی تراژیک و تأمل‌برانگیز بخشیده است.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های خانوادگی جهان

سعید روستایی: کارگردانی با نگاهی تیزبین به جامعه

سعید روستایی، متولد سال ۱۳۶۸ در تهران، یکی از برجسته‌ترین کارگردانان نسل جدید سینمای ایران است که با آثار اجتماعی و واقع‌گرایانه‌اش شهرتی جهانی یافته است. او با اولین فیلم بلند خود، «ابد و یک روز» (۱۳۹۴)، که در جشنواره فیلم فجر برنده ۹ سیمرغ بلورین شد، توانایی خود را در به تصویر کشیدن پیچیدگی‌های زندگی در حاشیه‌های جامعه ایرانی نشان داد. این فیلم، داستان خانواده‌ای فقیر در جنوب تهران را روایت می‌کرد که با مسائلی چون اعتیاد، فقر و مشکلات خانوادگی دست‌وپنجه نرم می‌کردند. موفقیت این فیلم، روستایی را به‌عنوان کارگردانی جسور و نوآور معرفی کرد که قادر است با زبانی سینمایی، مسائل اجتماعی را به شکلی تأثیرگذار به تصویر بکشد.

پس از آن، روستایی با فیلم متری شیش و نیم (۱۳۹۷) بار دیگر توجهات را به خود جلب کرد. این فیلم، که به موضوع مبارزه با مواد مخدر و فساد در سیستم پلیس می‌پرداخت، با بازی درخشان پیمان معادی و نوید محمدزاده، تحسین منتقدان داخلی و بین‌المللی را برانگیخت. سومین اثر او، «برادران لیلا» (۱۴۰۱)، در جشنواره کن ۲۰۲۲ حضور یافت و جایزه فیپرشی (فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم) را به خود اختصاص داد. این موفقیت، راه را برای حضور دوباره روستایی در کن با فیلم زن و بچه هموار کرد.

رایگان در تماشاخونه ببینید

فیلم متری شیش و نیم

روستایی در «زن و بچه» بار دیگر به سراغ مضامین اجتماعی و خانوادگی رفته است، اما این‌بار با تمرکز بر چالش‌های یک زن در مواجهه با ساختارهای مردسالار جامعه. سبک بصری او، که با دوربین پویا، تدوین مؤثر و روایتی جذاب شناخته می‌شود، در این فیلم هم به چشم می‌خورد. او با بهره‌گیری از المان‌هایی که گاه به سینمای هالیوود نزدیک است، توانسته داستانی ایرانی را به شکلی جهانی روایت کند، هرچند برخی منتقدان معتقدند که این اثر در برقراری ارتباط فرهنگی با مخاطب جهانی با چالش‌هایی مواجه شده است.

بازیگران زن و بچه : ترکیبی از استعدادهای با تجربه و چهره‌های نوظهور

فیلم زن و بچه از حضور بازیگرانی بااستعداد بهره می‌برد که هر یک به نوبه خود به عمق بخشیدن به داستان کمک کرده‌اند. پریناز ایزدیار، پیمان معادی، فرشته صدرعرفایی، حسن پورشیرازی، سها نیاستی، سینان محبی و آرشیدا درستکار از جمله بازیگران اصلی این فیلم هستند که با نقش‌آفرینی‌هایشان، توانسته‌اند احساسات پیچیده شخصیت‌ها را به تصویر بکشند.

پریناز ایزدیار: قلب تپنده فیلم

پریناز ایزدیار، که در نقش مهناز ظاهر شده است، یکی از ستارگان اصلی این فیلم است. ایزدیار پیش‌تر در فیلم‌های «ابد و یک روز» و «متری شیش و نیم» با روستایی همکاری کرده بود و برای بازی در «ابد و یک روز» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر شد. در زن و بچه، او نقش زنی را ایفا می‌کند که در برابر چالش‌های زندگی خانوادگی و اجتماعی ایستادگی می‌کند. بازی پرشور و احساسی ایزدیار، به ویژه در صحنه‌های پرتنش فیلم، تحسین منتقدانی چون پیتر بردشاو از گاردین را به همراه داشته است.

پیمان معادی: بازیگری با شهرت جهانی

پیمان معادی، که نقش حمید، نامزد مهناز و راننده آمبولانس، را بازی می‌کند، از دیگر ستارگان این فیلم است. معادی، که در فیلم‌های بین‌المللی مانند «جدایی نادر از سیمین» و «کمپ ایکس-ری» هم حضور داشته، با بازی‌های دقیق و عمیق خود شناخته می‌شود. او در «زن و بچه» شخصیتی پیچیده را به تصویر می‌کشد؛ مردی که جذابیت و شیطنت خاصی دارد اما در لحظات حساس، بی‌ثباتی و ضعف‌هایش آشکار می‌شود. این نقش، چهارمین همکاری معادی با روستایی است و اجرای او از سوی منتقدان به عنوان یکی از نقاط قوت فیلم مورد ستایش قرار گرفته است.

رایگان در تماشاخونه ببینید

فیلم درباره الی

دیگر بازیگران فیلم زن و بچه

فرشته صدرعرفایی، که نقش مادر مهناز را ایفا می‌کند، با سابقه درخشان خود در سینمای ایران، به فیلم عمق احساسی بیشتری بخشیده است. او پیش‌تر برای بازی در فیلم شبی که ماه کامل شد برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شده بود. حسن پورشیرازی هم با تجربه طولانی در سینما و تئاتر، نقشی مکمل اما تأثیرگذار در فیلم دارد. سها نیاستی، در نقش مهری، خواهر مهناز و سینان محبی، در نقش علیار، پسر سرکش مهناز، از جمله بازیگران جوان‌تر فیلم هستند که با بازی‌های طبیعی و باورپذیر خود، به جذابیت اثر افزوده‌اند. آرشیدا درستکار هم در نقش ندا، دختر کوچک مهناز، حضوری دل‌انگیز دارد که به گفته منتقدان، معصومیت کودکانه‌ای به داستان تزریق کرده است.

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم های اکشن

حضور در جشنواره کن ۲۰۲۵: درخشش در صحنه جهانی

فیلم «زن و بچه» در تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ به طور رسمی به بخش مسابقه اصلی هفتاد و هشتمین جشنواره فیلم کن راه یافت و اولین نمایش جهانی خود را در ۲ خرداد ۱۴۰۴ (۲۲ مه ۲۰۲۵) تجربه کرد. این فیلم، که برای کسب نخل طلای کن رقابت کرد، متاسفانه نتواست این جایزه را از آن خود کند و کارگردان دیگر ایرانی یعنی جعفر پناهی این جایزه را با خود به خانه برد.

جشنواره کن، که از مهم‌ترین رویدادهای سینمایی جهان به شمار می‌رود، بستری برای معرفی فیلم‌سازان مستقل و جریان‌ساز بوده و سینمای ایران در دهه‌های اخیر با آثاری از عباس کیارستمی، اصغر فرهادی و سعید روستایی، حضوری پررنگ در آن داشته است. فیلم زن و بچه با روایت انسانی و اجتماعی خود، توانسته توجه پخش‌کنندگان بین‌المللی را جلب کند و شرکت فرانسوی Goodfellas مسئولیت فروش جهانی آن را بر عهده گرفته است.

با این حال، حضور این فیلم در کن بدون حاشیه نبود. برخی منتقدان، مانند پیتر دبروژ از ورایتی، معتقدند که فیلم به دلیل شخصیت‌پردازی غیرمنطقی و عدم ارتباط فرهنگی با مخاطب جهانی، از تأثیرگذاری لازم برخوردار نیست. در مقابل، دیمون وایز از ددلاین، بازی بازیگران و سبک بصری روستایی را ستایش کرده و فیلم را نقدی بر ساختار مردسالار و نظام قضایی تبعیض‌آمیز ایران دانسته است. همچنین، بحث‌هایی درباره عدم دریافت پروانه نمایش داخلی پیش از حضور در کن مطرح شده است. روح‌الله حسینی، مدیر کل نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی، تأکید کرده که هر فیلمی برای حضور در جشنواره‌های خارجی باید پروانه نمایش داخلی دریافت کند، موضوعی که برای «زن و بچه» هنوز محقق نشده است.

روستایی خود در مصاحبه‌ای درباره فیلم اظهار داشت که «زن و بچه» درباره مقاومتی برای آزادی است. این اظهارات، همراه با موضوع فیلم که به مبارزه یک زن با ساختارهای مردسالار می‌پردازد، بحث‌هایی را درباره نگاه روستایی به جامعه ایران و تأثیر آن بر ذهنیت مخاطب جهانی برانگیخته است.

تحلیل و اهمیت فیلم زن و بچه

فیلم زن و بچه نه تنها ادامه‌دهنده مسیر سینمایی سعید روستایی در به تصویر کشیدن مسائل اجتماعی است، بلکه تلاشی برای به چالش کشیدن کلیشه‌های جنسیتی و ارائه تصویری متفاوت از زنان در سینمای ایران به شمار می‌رود. این فیلم، برخلاف آثار پیشین روستایی که گاه به دلیل تلخی بیش از حد مورد نقد قرار گرفته بودند، سعی دارد تعادلی میان نقد اجتماعی و امید به تغییر برقرار کند. 

کلام آخر

فیلم زن و بچه ساخته سعید روستایی، با روایتی قدرتمند و بازی‌های درخشان، یکی از آثار برجسته سینمای ایران در سال ۲۰۲۵ است که توانسته در جشنواره کن توجهات بسیاری را به خود جلب کند. این فیلم، با تمرکز بر مبارزه یک زن در برابر نابرابری‌های اجتماعی، نه تنها داستانی انسانی و تأثیرگذار ارائه می‌دهد، بلکه پرسش‌هایی عمیق درباره عدالت، آزادی و نقش زنان در جامعه مطرح می‌کند.

هرچند برخی انتقادها به پیچیدگی‌های روایی و عدم ارتباط کامل با مخاطب جهانی وجود دارد، اما نمی‌توان منکر قدرت کارگردانی روستایی و بازی‌های بی‌نظیر بازیگرانش شد. «زن و بچه» نمونه‌ای درخشان از توانایی سینمای ایران در روایت داستان‌هایی جهانی با ریشه‌هایی عمیقاً ایرانی است و حضور آن در کن، بار دیگر جایگاه این سینما را در جهان تثبیت کرد.